H Βαλεντίνα Βλαντίμιροβνα Τερεσκόβα (Валентина Владимировна Терешкова) έχει χαράξει το όνομά της στην Ιστορία ως η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης. Γεννημένη στις 6 Μαρτίου του 1937 στο Μασλενίκοβο (Маслениково) της Ρωσίας, έδειξε από νωρίς ενδιαφέρον για τον αλεξιπτωτισμό, κάτι που θα έπαιζε μετέπειτα συντελεστικό παράγοντα στο να γράψει το όνομά της στην Ιστορία της Κοσμοναυτικής [1].
1961: H χρονιά ορόσημο για την ανθρωπότητα, καθώς πραγματοποιείται η πρώτη διαστημική πτήση του Γιούρι Αλεξέγιεβιτς Γκαγκάριν (Юрий Алексеевич Гагарин). Μετά την πτήση αυτή γεννήθηκε η ιδέα στον Σεργκέι Πάβλοβιτς Καραλιόφ (Сергей Павлович Королёв), μηχανικό πυραύλων και θεμελιωτή του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος, να πραγματοποιηθεί διαστημική πτήση από γυναίκα. H διαδικασία της επιλογής θα γινόταν σε γυναίκες που δεν άνηκαν στην πολεμική αεροπορία [2].
1962: Η ιδέα του Καραλιόφ πήρε σάρκα και οστά. Από τις 400 υποψήφιες, 40 κλήθηκαν στη Μόσχα για περαιτέρω αξιολόγηση. Μέσα στην τελική πεντάδα ήταν και η Τερεσκόβα. Για την τελική επιλογή της αν και δεν ήταν τόσο τεχνικά καταρτισμένη όσο και οι υπόλοιπες 4 υποψήφιες, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο τα εξής: οι ικανότητές τις ως αλεξιπτωτίστρια και ότι ταίριαζε ακριβώς στο "πολιτικό" προφίλ, καθώς ο πατέρας της, λοχίας των τεθωρακισμένων και κυβερνήτης άρματος μάχης, ήταν ήρωας του πολέμου κατά των Φιλανδών (Λεμέττι Καρελίας) [1], [2].
1963: Αν και το αρχικό σχέδιο ήταν να πραγματοποιηθεί εκτόξευση δύο καψουλών
(Βοστόκ 5 και Βοστόκ 6) με την
Τερεσκόβα και τη Βαλεντίνα Πονομαριόβα (Валентина Леонидовна Пономарёва), η Βοστόκ 5 εκτοξεύτηκε με τον Βαλερί Μπικόφσκι (Вале́рий Фёдорович Быко́вский) στις 14 Ιουνίου και στη συνέχεια, 2 μέρες μετά, πραγματοποιήθηκε η εκτόξευση της Βοστόκ 6 με την Τερεσκόβα ή αλλιώς "Τσάικα" (Ча́йка) ως το όνομα κλήσης της στην πτήση, το οποίο σημαίνει "γλάρος". H Τερεσκόβα έκανε τον γύρω της Γης 48 φορές μέσα σε 3 μέρες και με επιτυχία προσγειώθηκε με αλεξίπτωτο στις 19 Ιουνίου. H Σοβιετική Ένωση την υποδέχθηκε με τιμές ηρωίδας. Η επόμενη πτήση γυναίκας στο διάστημα πραγματοποιήθηκε 19 χρόνια μετά, το 1982, με την Σβετλάνα Γιεβγκένιεβνα Σαβίτσκαγια (Светла́на Евге́ньевна Сави́цкая) να περνά στην ιστορία ως η δεύτερη γυναίκα κοσμοναύτης στο διάστημα [2].
Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, το γεγονός ότι η Τερεσκόβα ήταν αλεξιπτωτίστρια, ήταν μεγάλο πλεονέκτημα για την επιλογή της. Ο αλεξιπτωτισμός, όπως ανέφερε και η ίδια, είναι πολύ σημαντικός για τους κοσμοναύτες διότι "μπορεί να είναι μέσο σωτηρίας, αλλά όπως και στην περίπτωση των διαστημόπλοιων Βοστόκ, το μέσο προσγείωσης στο έδαφος. Επιπλέον, [...] πολυάριθμες μελέτες ειδικών οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι κατά τη διάρκεια των πτώσεων, όχι μόνο η συνήθεια της αποχώρησης από το σκάφος, η ελεύθερη πτώση, η καθοδήγηση του σώματος στο διάστημα αναπτύσσονται στον άνθρωπο, αλλά και τα χαρακτηριστικά της θέλησης, της προσπάθειας, της απόφασης και της τόλμης. Και αυτά τα χαρακτηριστικά είναι πιο σημαντικά στους κοσμοναύτες από οποιαδήποτε άλλα" [3]. Η Τερεσκόβα εντάχθηκε στην ομάδα των αστροναυτών, έχοντας συμπληρώσει ήδη 63 πτώσεις με αλεξίπτωτο, ενώ στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής της ως αστροναύτης, ολοκλήρωσε άλλες 62. Αδιαμφισβήτητα "η ελεύθερη πτώση στην ατμόσφαιρα διαφέρει από εκείνη που πρέπει να εκτελέσει ένας αστροναύτης στο μέσο που υπάρχει εκτός του διαστημόπλοιου", καθώς υπάρχει η πρώτη φορά που ο αστροναύτης (και στην περίπτωση και της Τερεσκόβα) θα πρέπει να εκτελέσει ελεύθερη πτώση σε νέο περιβάλλον, στο περιβάλλον όπου "μόνο η διαστημική στολή τους διαχωρίζει από αυτό". Το δέος ήταν τόσο μεγάλο, όπου η ίδια αναφέρει ότι ένιωσε "ένα ακούσιο αίσθημα ανατριχίλας" και η ανταπόκρισή της σε αυτό ήταν ακριβώς αυτή που πρέπει να έχει ένας αστροναύτης την ώρα της πτώσης: "να μην βιάζεται, να τα κάνει όλα όπως κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης" [3].
Πηγές:
[1]https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B1_%CE%A4%CE%B5%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%BA%CF%8C%CE%B2%CE%B1 [Accessed 19 November 2021]
[2] https://www.nasa.gov/mediacast/valentina-tereshkova-and-sally-ride-women-space-pioneers [Accessed 19 November 2021]
[3] https://ntrs.nasa.gov/api/citations/19670021293/downloads/19670021293.pdf [Accessed 19 November 2021]
Φωτογραφικό υλικό:
